Volle koelhuizen, lage prijzen, nieuwe initiatieven
Horeca Algemeen De sluiting van de horeca en beperkte openstelling per 1 juni heeft grote gevolgen voor de visverwerkende industrie. HorecaMagazine sprak met Mike Turenhout, beleidsmedewerker bij De Visfederatie. Dit is de landelijke brancheorganisatie voor de visgroothandel, import/export en de visverwerkende industrie. ‘De verstoorde markt met een overschot aan vis, schaal en schelpdieren zorgt voor lagere prijzen. Dat is een groot nadeel voor leveranciers en verwerkers.’ De Nederlandse horeca die vooral vis serveert die binnen de EU gevangen is, zal ervan kunnen profiteren.Een voorbeeld van de prijsdalingen: tarbot en griet leverden half mei 6,5 euro per kilo op terwijl de prijs meestal rond de 9 euro ligt. De gemiddelde prijs van Noordzeetong daalde in dezelfde periode van 15 naar 9 euro.
Opslagcapaciteit raakt vol Op visgebied is Nederland een echte handelsnatie. ‘Europa is de belangrijkste afzetmarkt voor onze vloot, daaraan leveren we onder andere onze platvis (tong, schol, tarbot), Noordzeegarnalen, mosselen en makreel. Die producten kan de branche daar door corona nu moeilijker kwijt.’ Ook de vraag uit China naar levende Noordzeekrab is teruggevallen. Een ander probleem is de steeds voller rakende diepvriesopslag. ‘Vis, schaal- en schelpdieren kun je een aardige tijd ingevroren bewaren, maar de opslagcapaciteit raakt steeds voller.’ Ook producten als vlees en friet bezetten veel ruimte in de Nederlandse koelhuizen.
Overschot Mike verwacht eerder een overschot dan schaarste in aanbod voor de horeca. ‘De Nederlandse vloot vist vooral op platvis (zoals tarbot en tong), garnalen, haring & makreel en kweekt mosselen en paling. De markt zal nog wel een tijd verstoord raken na het (gedeeltelijk) openen van de horeca, doordat ook de ingevroren vis die tijdens de horecasluiting opgeslagen is, te koop aangeboden zal worden. De prijs voor vis zal daardoor nog een tijd onder druk staan. Dit zal ook gelden voor producten die buiten Nederland geproduceerd worden. De productie loopt gewoon door terwijl de vraag voor een groot deel weggevallen is.’
Positief nieuws Toch is het niet alleen kommer en kwel in de visbranche. ‘Er is veel extra vis verkocht via de retail. En leveranciers leveren sinds corona groothandel producten rechtstreeks aan de consument. Visverwerkers en groothandelaren die aan horeca leveren krijgen de grootste klappen, maar ontwikkelen ook nieuwe initiatieven. Een groep groothandelaren levert bijvoorbeeld visboxen via een webplatform aan consumenten. Sommigen zijn hier heel goed in en hebben hierdoor toch nog wat producten kunnen verkopen.’ De branche heeft ook veel gehad aan noodmaatregelen vanuit de overheid, zoals de NOW en de garantieregeling tussen overheid en kredietverzekeraars.
150 bedrijven De Visfederatie behartigt de belangen van 150 bedrijven. Sinds corona krijgt de federatie veel vragen over welke maatregelen voor de branche gelden, over hoe ze veilig door kunnen blijven werken en hun personeel kunnen behouden. ‘Ook over de eigen liquiditeitspositie en die van de sector maken ondernemers zich zorgen, zeker sinds kredietverzekeraars strenger zijn geworden. We helpen waar mogelijk, maar kijken vooral naar het collectief. Wij geven onze leden zoveel mogelijk informatie en verspreiden die bijvoorbeeld via onze nieuwsbrieven en website.’
Faillissementen niet uitgesloten De Visfederatie monitort continu wat er in relevante landen gebeurt en informeert haar leden hierover. ‘De garnalenindustrie zit met een pelprobleem, omdat de pelateliers in Marokko door diverse coronamaatregelen beperkt bereikbaar zijn. En vis importeren uit derde landen kan ook problematisch zijn. Zo zijn al in diverse landen containers vis op de kade blijven staan, wel gekoeld gelukkig. We proberen ervoor te zorgen dat Nederland kan blijven handelen in vis.’ Faillissementen ziet Mike niet, maar hij sluit niet uit dat die er wel komen. Om handelsbeperkingen zo veel mogelijk te voorkomen werkt de Visfederatie aan een oplossing voor certificaten die niet of te laat arriveren op locatie. Een partij vis die per schip naar een andere handelszone vaart, heeft om daar te mogen handelen een handelscertificaat nodig. Dit wordt vaak per vliegtuig vooruitgestuurd naar de betreffende douane, echter het vliegverkeer lag de afgelopen maanden zo goed als plat. ‘Door certificaten op een andere manier aan te bieden proberen we ‘green lanes’ in stand te houden. Hierover onderhouden we contact met de NVWA en met andere betrokken partijen. We willen voorkomen dat er vis en dus voedsel verspild gaat worden.’
Visbeperkende maatregelen De (Nederlandse) vissector maakt gebruik van een aantal visbeperkende maatregelen, zoals inzetbeperkingsmaatregelen of stilligregelingen. ‘Deze maatregelen zijn ingesteld om weer evenwicht te creëren tussen vraag en aanbod’, legt Mike uit. De CVO, Coöperatie Visserij Organisatie kan deze maatregelen voor diverse soorten opleggen. ‘Dan mogen de CVO-leden bijvoorbeeld maximaal 120 uur per week per schip vissen.’ Een visserijondernemer kan in bepaalde gevallen er ook voor kiezen om gedurende maximaal vijf weken niet uit te varen. ‘Als dit gebeurt dan krijgen vissers financiële steun vanuit Europees Visserijfonds.’
De Visfederatie is een van de initiatiefnemers van het Nederlands Visbureau dat de promotie verzorgt van de Nederlandse vissector in binnen- en buitenland.
